ช่างภาพหลายคนในอดีตเคยเป็นลูกศิษย์และได้เรียนรู้การถ่ายภาพกับ”ศาสตราจารย์พูน เกษจำรัส” แม้แต่ผมเองก็ได้เรียนรู้จากตำราการถ่ายภาพ เทคนิคต่างๆ ที่อาจารย์เคยเขียน ทดลองและหาประสบการณ์การ ตั้งแต่การล้างฟิล์มในห้องมืด การถ่ายภาพกับฟิล์มม้วน เทคนิคการถ่ายภาพ
ศาสตราจารย์ พูน เกษจำรัส ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะภาพถ่าย) ประจำปีพุทธศักราช 2531 และเป็นบุคคลดีเด่นแห่งชาติ สาขาพัฒนาสังคม (ด้านศิลปะภาพถ่าย) ปี 2533 เป็นหนึ่งในกรรมการก่อตั้งสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ และเป็นนายกสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทยฯ หลายสมัยนาน 11 ปี
ครบ 24 ปีกับการถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2540 ศาสตราจารย์ พูน เกษจำรัส ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะภาพถ่าย) เกิดวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2464 ที่จังหวัดเพชรบุรี จบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 จากโรงเรียนประจำจังหวัดเพชรบุรี (โรงเรียนคงคาราม)
ต่อมาได้เข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนเพาะช่าง มีความรักและสนใจในศิลปะภาพถ่าย ชอบเล่นกล้องเป็นชีวิตจิตใจ จึงได้ใช้วิชาความรู้ทางศิลปะภาพถ่ายหารายได้เพื่อใช้เป็นทุนในการศึกษา จนสำเร็จการศึกษาในระดับประโยคครูประถมการช่าง(ปป.ช.) และประโยคครูวาดเขียนโท(วท.) ชั้นสูงสุด
จากนั้นได้เข้าศึกษาต่อที่คณะจิตรกรรมประติมากรรม มหาวิทยาลัยศิลปากร เป็นรุ่นแรก (นักศึกษาคนแรกของมหาวิทยาลัยศิลปากร-นักศึกษาเลขประจำหมายเลข 1) จนจบอนุปริญญาศิลปบัณฑิต สาขาจิตรกรรมและประติมากรรม (การศึกษาชั้นสูงสุดในขณะนั้น)
ได้รับการบรรจุเป็นครูตรีอยู่ที่โรงเรียนเพาะช่างเป็นเวลา 6 ปี ก่อนจะย้ายไปสอนที่ โรงเรียนอุเทนถวาย และย้ายไปประจำแผนกวิชาช่างถ่ายรูป (ปัจจุบันคือสาขาวิชาเทคโนโลยีการถ่ายภาพและภาพยนตร์) วิทยาลัยเทคนิคกรุงเทพ ซึ่งอาจารย์พูนได้บุกเบิกการสอนวิชาถ่ายภาพให้นักศึกษามาหลายต่อหลายรุ่น จนมีศิษย์จำนวนมากทั่วประเทศ
ต่อมาอาจารย์พูนได้รับตำแหน่งเป็นหัวหน้าแผนกวิชาช่างภาพและหัวหน้าคณะวิชาช่างพิมพ์-ช่างภาพ จนเกษียณอายุราชการ และยังเป็นอาจารย์สอนพิเศษตลอดมา กระทั่งในปี 2530 ได้รับแต่งตั้งเป็น “ศาสตราจารย์พิเศษ” วิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา (วิทยาเขตเทคนิคกรุงเทพฯ) ปัจจุบันคือ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลกรุงเทพ
นอกจากนี้ศาสตราจารย์ พูนยังเป็นศิลปินที่มีบทบาทและให้บริการแก่สังคมอย่างกว้างขวาง เคยเป็น กรรมการฝ่ายศิลป์และการพิมพ์ให้แก่โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เป็นที่ปรึกษาโครงการศึกษางานช่างของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ เป็นผู้เขียนคำบรรยายภาษาไทย“หนังสือภาพถ่ายฝีพระหัตถ์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9”
เป็นที่ปรึกษาการถ่ายภาพของบริษัทฟูจิ โฟโต้ ฟิล์ม(ประเทศไทย) จำกัด และตำแหน่งอื่น ๆ อีกมากมาย ได้รับเกียรตินิยมจากสมาคมภาพถ่ายแห่งประเทศไทย สมาคมสโมสรสยามคัลเลอร์สไลด์ และสหพันธ์ศิลปะการถ่ายภาพนานาชาติประเทศสวิตเซอร์แลนด์
วาทะของศาสตราจารย์ พูน เกษจำรัส ที่ท่านเคยกล่าวไว้มีประโยคหนึ่งว่า “งานศิลปะมิใช่มีไว้เพื่อความงามแต่อย่างเดียวก็หาไม่ หากแต่มีไว้เพื่อนำไปใช้จรรโลงสังคมและประเทศชาติให้เจริญก้าวหน้าได้เป็นอย่างดีอีกด้วย”
ภาพ : ข่าว : Internet : WWW.Facebook.com/เกษม ลิมะพันธุ์ : สมาคมหนังสือพิมพ์ภาคใต้แห่งประเทศไทย